Podstawy rysunku technicznego
Pełny tekst artykułu dostępny jest dla zarejestrowanych użytkowników
Rola rysunku w technice
W technice jedną z podstawowych form przekazywania informacji (np. między konstruktorem jakiegoś urządzenia a jego wykonawcą) jest rysunek.
Rysunek techniczny jest specjalnym rodzajem rysunku wykonywanego według ustalonych zasad i przepisów. Dzięki zwięzłemu i przejrzystemu wyrażaniu kształtów i wymiarów odwzorowywanego przedmiotu rysunek techniczny dokładnie wskazuje jak ma wyglądać ten przedmiot po wykonaniu. Określa on również budowę i zasadę działania różnych maszyn i urządzeń lepiej niż najdoskonalszy opis słowny.
Z tych też względów rysunek techniczny stał się powszechnym i niezbędnym środkiem porozumiewania się wszystkich pracowników zatrudnionych w procesie produkcyjnym. Znajomość zasad sporządzania i umiejętność odczytywania rysunku technicznego umożliwia przekazywanie myśli naukowo-technicznej w postaci np. projektu maszyny lub urządzenia.
Rysunek techniczny - wykonany zgodnie z przepisami i obowiązującymi zasadami - stał się językiem, którym porozumiewają się inżynierowie i technicy wszystkich krajów. Powszechne i międzynarodowe znaczenie rysunku technicznego umożliwia korzystanie z wynalazków i ulepszeń z całego świata.
Format arkusza rysunkowego - to znormalizowana wielkość arkusza na jakim wykonany jest lub drukowany rysunek techniczny.
Podziałka (skala odwzorowania) - to iloraz wielkości zmierzonej na rysunku i wielkości rzeczywistej. Podziałka rzeczywista 1:1. Podziałki zwiększające 2:1, 5:1, 10:1. Podziałki zmniejszające 1:2, 1:3, 1:200.
Podziałki |
Zastosowanie |
50:1 |
Fragmenty części lub bardzo drobne części mechaniki precyzyjnej. |
10:1 |
Drobne części. |
5:1 |
Części o skomplikowanych kształtach. |
2:1 |
Detale. |
1:1 |
Detale, rysunki złożeniowe (zestawieniowe) małych urządzeń. |
1:2 |
Duże elementy, duże rysunki zestawieniowe. |
1:5 |
Rysunki zestawieniowe dużych maszyn. |
1:10 i więcej |
Rysunki budowlane. |
Materiały i przybory rysunkowe - to głównie materiały papiernicze np. kalka techniczna, brystol, tusz kreślarski, przybory rysunkowe: ołówki, rapidografy, cyrkle, zerowniki, odmierzacze, krzywiki, liniały itd.
Rodzaje rysunków technicznych
Ze względu na sposób wykonania: | |
Odręczny szkic techniczny |
Jest to rysunek odręczny, wykonany najczęściej na białym papierze. Szkic techniczny służy do wstępnego zapisu informacji technicznej. Nie musi spełniać wszystkich kryteriów rysunku technicznego. Najczęściej jest to rysunek nieskalowany. |
Rysunek techniczny wykonawczy |
Rysunek wykonawczy jest jednym z najważniejszych rysunków. Pozwala odtworzyć kształt przedmiotu z wymiarami. Zawiera informacje na temat dokładności wykonania wytworu, rodzaju materiału. Na rysunku wykonawczym znajdują się konieczne rzuty przedmiotu oraz wymagane przekroje. Rysunek wykonawczy musi być wyposażony w tabelkę rysunkową. Musi ona oprócz wielu koniecznych danych zawierać numer rysunku oraz wielkość podziałki. Numer rysunku powinien być zgodny z numerem części na rysunku zestawieniowym. |
Rysunek techniczny złożeniowy |
Rysunek złożeniowy jest przedstawieniem wytworu w całości. Na rysunku muszą być uwidocznione wszystkie części wytworu. W związku z tym w rysunkach złożeniowych stosuje się rzutowanie aksonometryczne i przekroje. Wszystkie części wytworu muszą być ponumerowane i opisane w tabelce rysunkowej. Na rysunku przedstawiono przekroje tylnej piasty koła rowerowego. Zwróć uwagę na to, że widoczne są wszystkie części piasty. |
Rysunek techniczny montażowy |
Rysunek montażowy jak sama nazwa mówi pokazuje nam sposób montażu wytworu techniki. Nie zawiera wymiarów wytworu (czasem zdarza się, że podane są wymiary gabarytowe). |
Rysunek techniczny schematyczny |
Rysunek schematyczny przedstawia zasadę działania urządzenia. W rysunkach schematycznych stosuje się daleko idące uproszczenia, a więc zawiera on symbolicznie przedstawione elementy układu, które wchodzą w skład określonego systemu funkcjonalnego. Do tej pory poznałeś rysunki schematyczne kinematyczne. W elektronice stosuje się rysunki schematyczne elektroniczne. Rysunkami schematycznymi są też schematy blokowe. |